”سیزده سالگی زمانی است که خروج از خانه از چهارچوبهای قبلی خارج میشود. سیزده سالگی زمان تحول است، زمان خروج از دنیای کودکی و ورود به دنیای نوجوانی.”
در یازده سالگی کودکان بازی میکنند، به تماشای تلوزیون مینشینند و کتابهای مختلفی میخوانند: رمانهای هیجان انگیز، داستان مصور، افسانه و… اما از آغاز ۱۳ سالگی، تفریحات جدید نشان دهندهٔ فاصله گرفتن از دنیای کودکی و ورود به دنیای نوجوانی هستند.
بازدید از باغ وحش، خرید کردن، رفتن به سیرک، سینما، رقص و… در یازده سالگی، آدری تفریحات بسیاری دارد. مثل تمامی کودکان هم سن و سال او، پدر، مادر و برادر و خواهرش وقتی میخواهد از خانه خارج شود وی را همراهی میکنند. برخی مواقع هم با همکلاسیهایش و از طرف مدرسه به برنامههای تفریحی مختلفی میرود. امسال او و همکلاسیهایش از یک موزه بازدید کردهاند. آدری از آغاز سال تحصیلی تنها یک بار به همراه دوستانش به سینما رفته است و از قانون هم سن و سالهایش فاصله گرفته. کلمان، در سن ۱۳ سالگی، با دوستانش به سینما میرود. او تقریبا رفتن به باغ وحش، پارک و سیرک را فراموش کرده است. علاقهٔ زیادی که او به بسکتبال دارد انگیزهٔ اصلی خروجش از خانه است. او همواره با دوستانش برای بسکتبال بازی کردن از خانه خارج میشود.
۱۳ سالگی زمانی است که خروج از خانه از چارچوبهای قبلی خارج میشود. ۱۳ سالگی زمان تحول است، زمان خروج از دنیای کودکی و ورود به دنیای نوجوانی.
بازی و ورزش
ورزش یکی دیگر از فعالیت هاییست که رواج بسیاری بین سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی دارد. کلمان که در کلاس پنجم دبستان تحصیل میکند، از ۳ سال پیش تا به الان، هر هفته در باشگاه ورزشی به تمرین بسکتبال میپردازد. آدری هم به ورزش شنا علاقهٔ بسیاری دارد. هر دوی آنها با جدیت زیادی به پیگیری ورزش مورد علاقهٔ خود میپردازند. علاوه بر این، آدری هر هفته برنامهٔ دوچرخه سواری، پیاده روی و اسکیت سواری دارد. اسکیت سواری و دوچرخه سواری ورزش هاییست که او خارج از خانه انجام میدهد. در خانه هم آدری با برادرها و خواهرهایش به انجام بازیهای گروهی میپردازد و علاقهٔ بسیار زیادی هم به این بازیها دارد. با گذشت زمان، این فعالیتهای تفریحی مختص به دوران کودکی کاهش پیدا میکند. کلمان، بر عکس آدری به ندرت بازی میکند؛ زمانی هم که در خانه با خانوادهاش بازی میکند، توجه کمی به آن نشان میدهد. فعالیتهای هنری در ۱۳ سالگی به اوج خود میرسد: رقص، نقاشی، فراگیری ساز موسیقی و… بیش از نیمی از نوجوانان در سیزده سالگی به انجام این فعالیتها میپردازند.
آیا باید این فعالیتها را تلاشی برای یافتن هویت خویش در نظر پنداشت؟ ورود به دنیای نوجوانی همزمان است با تلاش برای جستوجوی فعالیت مناسب و مورد علاقه.
طرفداران پر و پا قرص برنامههای تلویزیونی
۱۱ تا ۱۳ سالهها علاقهٔ بسیار زیادی به تماشای تلوزیون دارند. اما برای تماشای چه برنامههایی؟ با چه کسانی و در چه زمانی؟ بیش از نیمی از ۱۱ سالهها با پدر یا مادر خود به تماشای تلوزیون میپردازند و بیش از دو سوم ایشان به همراه خواهر یا برادر خود. آدری هر روز صبح قبل از رفتن به مدرسه، به همراه خانواده و در حین صرف صبحانه به تماشای تلوزیون مینشیند. او به برنامههای خانوادگی و تفریحی علاقهمند است. برنامههایی که برای کودکان ساخته شدهاند (مثل کارتونها) نیز مورد علاقهٔ او هستند. کارولینا، ۱۳ ساله، با افتخار خاصی میگوید: «زمانی که کودک هستی، تمام فکر و ذکرت تلوزیون است. سه سال پیش، من فقط کارتون تماشا میکردم اما حالا شبکههای بزرگسالان مثل TF۱ و M۶ را نگاه میکنم.»
نوجوانان در سن سیزده سالگی کم کم با فعالیتهای دوران کودکی خود فاصله گرفته و به سمت دنیای بزرگترها گرایش پیدا میکنند. برای مثال الگوی تماشای تلوزیون در ایشان دستخوش تحول میشود و به سریالهای تلوزیونی (به خصوص سریالهای آمریکایی) علاقهٔ خاصی نشان میدهند. کلمان هر روز قبل از رفتن به مدرسه و پس از اتمام آن تلوزیون تماشا میکند. او علاقهٔ زیادی به برنامههای ورزشی دارد.
۱۳ سالگی زمانیست که والدین به تدریج به فرزند خود اجازه میدهند تا در شبهایی که فردای آن مدرسه تعطیل است، تا دیر وفت به تماشای تلوزیون بنشینند.
آدری اغلب به همراه خانواده تلوزیون تماشا میکند اما کلمان ترجیح میدهد این کار را به تنهایی انجام دهد. او تلوزیون مخصوص به خود را دارد، مسالهای که در این سن رواج زیادی دارد.
کتاب خوانهایی قهار
۱۱ تا ۱۳ سالگی علاقهٔ خاصی به مطالعهٔ کتابهای گوناگون، به خصوص داستانهای مصور دارند. بیست درصد ۱۱ سالهها هر روز داستان مصور میخوانند! آدری علاقهٔ بسیاری به داستان تن تن دارد. علاوه بر این او داستانها و افسانهها و داستانهای ترسناک زیادی نیز میخواند. در ۱۳ سالگی میل به مطالعه کاهش پیدا میکند: میزان مطالعهٔ روزانه از ۳۳ درصد در سن یازده سالگی، به ۱۸ درصد در سن سیزده سالگی کاهش پیدا میکند. درست است که ۱۳ سالهها زمان کمتری را به مطالعهٔ کتاب اختصاص میدهند، اما در همین سن علاقه به مطالعهٔ مجلهها روی کار میآید: ۸۰ درصد نوجوانان ۱۳ ساله ماهیانه حداقل یک مجله میخوانند. دایرهٔ انتخاب ایشان نیز بسیار گسترده است چرا که مجلات بسیاری هستند که مختص این گروه سنی چاپ میشوند
کامپیوتر و بازیهای کامپیوتری
در فاصلهٔ سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی، هنوز علاقه به رسانههای سنتی، تلوزیون و کتاب وجود دارد. در این سن هنوز علاقهٔ زیادی به دنیای اطلاعات، بازیهای کامپیوتری، اینترنت و… در شخص ریشه ندوانده است. با وجود اینکه کلمان در سن ۱۳ سالگی دیگر بازیهای سنتی نمیکتد اما با کنسول بازیای که به تلوزیونش متصل کرده و همچنین کامپیوترش، بازیهای کامپیوتری میکند.
از آغاز سیزده سالگی، علاقه به بازیهای کامپیوتری به تدریج شکل میگیرد به نحوی که بازیهای کامپیوتری تفریح اصلی و مورد علاقهٔ دانش آموزان دوران راهنمایی هستند.
