متفاوت، از بدو تولد تا پایان عمر
تحقیقات نشان میدهد تفاوتهای بسیاری حتی در دوران جنینی بین دختران و پسران وجود دارد. اختلافات میان جنس نر و ماده ریشه در همان روزهای اولیه شکلگیری جنین و تشکیل اندامهای عصبی و مغز او دارد.
۱- قسمتهای راست و چپ مغز در پسرها نسبت به دخترها ارتباط کمتری پیدا میکنند. در مورد دختران، این ارتباط سریعتر و زودتر اتفاق میافتد؛ حتی گاهی در همان لحظه تولد، این ارتباطها در مغز او شکل گرفتهاند. این مساله کمک میکند تا نوزادان دختر، سریعتر خود را با محیط جدید زندگیشان هماهنگ کنند. نوزادان پسر این مهارت هماهنگی را کمی دیرتر و به مرور در مراحل مختلف رشد میآموزند.
۲- پسرها برای حل مسایلی مانند امتحانهای هجایی یا جدول کلمات، فقط از یک طرف مغزشان استفاده میکنند، در حالیکه دخترها هر دو طرف را به کار میبرند.
۳- همچنان که نیمه راست مغز رشد میکند، سعی میکند ارتباطهایی با نیمه چپ آن برقرار کند، اما در پسران البته در دوران کودکی، نیمه چپ آمادگی ایجاد ارتباط ندارد بنابراین این «اتصالها» صورت نمیگیرد و سلولها به نیمه راست، یعنی جایی که از آن آمدهاند، بازمیگردند بنابراین اتصالها در نیمه راست مغز غنیتر انجام میشوند و همین وضعیت باعث موفقیت پسران در حل مسایل ریاضی است. در دختران ارتباط بین دو نیمکره مغز با موفقیت بیشتری برقرار میشود و به همین دلیل تواناییهای کلامی آنها بسیار بیشتر است.
تفاوتهای رفتاری دختربچهها و پسربچهها
پسرها و دخترها به طور کلی با توجه به طبیعت و جنسیتشان ممکن است رفتارهای کاملا متفاوتی داشته باشند، اما نه به این معنی که هر دختر و هر پسری حتما تفاوت بسیار زیادی با هم دارند و ضرورتا از الگوهای معمول جنسیت خود پیروی خواهند کرد.
۴- پسرها گرایش دارند همیشه اینور و آنور بروند و خودشان را در حال حرکت و مشغول نگهدارند. آنها معمولا اسباببازیهای پرسر و صدا و پرزرق و برق مانند اتومبیلهای دارای چراغ و آژیر دوست دارند. گاهی پسرها هنگام بازی کمی خرابکاری میکنند، اما معمولا این خرابکاریها اتفاقی است اما دخترها معمولا بازیهای آرامتر را ترجیح میدهند.
آنها نیازی ذاتی به پرستاری از دیگران دارند و به همین دلیل به بازی با عروسک و حیوانات خانگی علاقه نشان میدهند. آنها هنگام صحبت با اسباببازیهایشان، از تعارفات ملایم و تکگویی استفاده میکنند که متضاد شیوه ارتباطی بیشتر پسرها هنگام بازی است.
۵- دختربچهها بهتر از پسربچهها بر شرایط استرسزا غلبه و بهتر نقش آشتیدهنده را بازی میکنند. آنها کمتر از پسربچهها با همسالان خود درگیر میشوند و مشکلات رفتاری پیدا میکنند. پسربچهها حالت پیشروتری دارند و رفتارهای رقابتی و سرکشیشان بیشتر از دخترهاست. آنها بیشتر با همسالان خود درگیر میشوند و مشکلات رفتاریشان بیشتر است.
۶- دختران معمولا زودتر یاد میگیرند حرف بزنند و تمایل بیشتری به حرف زدن نشان میدهند. آنها از گوش دادن به صحبتهای پدر و مادرشان لذت میبرند و معمولا مفصل آنچه برایشان اتفاق افتاده تعریف میکنند و پاسخهای طولانی میدهند، اما پسران ترجیح میدهند زیاد حرف نزنند.
آنها به اندازه دختران به جزییات گفتوگوها توجه نشان نمیدهند و پاسخهایشان یکی دو کلمهای و در حدی است که اصل قضیه را برساند. این خصوصیت پسران احتمالا به خاطر طبیعت شلوغ کار آنها و بیعلاقگیشان به نشستن و حرف زدن در هنگامی است که میتوانند اینور و آنور بروند.
تفاوت از بدو تولد
این تفاوتی زیستشناختی است که دختران و پسران از بدو تولد در رشد جسمانی و رفتاری خود متفاوت هستند. برای همین نباید از آموزههای قالبی در تربیت آنها استفاده کرد. بهترین کمک این است کاری کنیم تا فرزندانمان طبیعی بزرگ شوند و مهارتهای خود را نشان دهند.
۷- پسران به اندازه دختران توانایی تشخیص یک منبع صوت را با حس شنواییشان ندارند و شنوایی دختران قویتر است.
۸- دختران تازه متولدشده با علاقه و اشتیاق بیشتری به تماشای اشیای اطراف خود میپردازند. اما پسربچهها خیلی زود علاقهشان را به تصاویر و نقوش از دست میدهند و برای تحریک علایق بصری آنها به زمان بیشتری نیاز است که گاهی تا ۷ ماهگی هم طول میکشد. بعد از آن نیز تا ۶ سالگی هیچچیز از نگاه تیزبین دختران به راحتی مخفی نمیماند، اما پسران نگاهی کلی به محیط پیرامون خود دارند.
۹- دختربچهها در مهارتهایی مانند صحبت کردن، خواندن و نوشتن بهتر از پسربچهها هستند و این ویژگی را در خود حفظ میکنند. پسربچهها دیرتر به مهارتهای کلامی میرسند، اما خیلی زود و از سنین پایین تواناییهای تصویرسازی و خیالپردازیشان را بروز میدهند.
۱۰- دخترها نسبت به پسرها اجتماعیتر هستند، بیشتر با اطرافیانشان رابطه برقرار میکنند و در ۱۲ ماه اول زندگیشان در مواجهه با دیگران، رفتار دوستانهتر و آرامتری دارند. پسرها بیش از احساسات دیگران به داشتهها و وسایلشان توجه نشان میدهند. برعکس دخترها، آنها ترجیح میدهند در خودشان به مکاشفه بپردازند تا احساسات جمعی را درک کنند.
۱۱- دختربچهها زودتر از پسربچهها راه میافتند؛ حتی زودتر از پسرها به مرحله کنترل تحریکات رودهای و مثانه میرسند.
۱۲- پسرها پس از ۵ سالگی با رشد ناگهانی اندامها روبرو میشوند و در خلال آن سالها سریعتر از دخترها به رشد فیزیکی میرسند اما روند یادگیری استفاده از مهارتهایشان کندتر است و پس از ۵ سالگی به حالت متعادلی در رشد فیزیکی و مهارت رفتاری میرسند.
فاطمه حسینینژاد، کارشناس ارشد مشاوره و روانشناس بالینی کودک و نوجوان
