روان انسان به چند حوزه طبقهبندی میشود که عبارت است از فکر، شناخت، هیجان و رفتار. هر چیزی که روی این حوزهها اثر بخش باشد (مثبت یا منفی) میتواند بهداشت روان را تحتتاثیر قرار بدهد. هر چه میزان رضایت از خود، جامعه و محیط بیشتر باشد و فرد احساس کند مورد قبول خود و اطرافیان قرار گرفته است، مسلما بهداشت روان بهتری خواهد داشت.
رنگ هم از این قضیه مستثنی نیست. نوع لباس و طراحی آن در مورد قبول واقع شدن توسط همنوعان و جامعه موثر است. طبیعت انسان با رنگهای شاد بیشتر هماهنگ است به همین دلیل با تغییر فصلها رنگهای مورد علاقه فرد هم متفاوت است اما در مجموع رنگهایی که استفاده میشود به جایگاه فرد بستگی دارد و کاربرد آن در جاهای مختلف متفاوت است.
در مراسم رسمی بهتر است از رنگهای متناسب با مراسم استفاده کنید. این انتخاب رنگ باتوجه به مدها و زمانهای مختلف میتواند متفاوت باشد اما سادگی و پرهیز از تنوع بیش از اندازه رنگها برای بهداشت روان مفید است یعنی استفاده از رنگهای همگون بهتر در طراحیهای هنری رنگهای گرم و سرد باید از همدیگر تفکیک بشوند. بعضی رنگها میتوانند روی ذهن فرد اثرات نامناسبی بگذارند.
بعضی رنگها آرامشبخش هستند اما برخی حتی ایجاد استرس میکنند. بعضی رنگها طبیعت گرم و برخی طبیعت سرد و مرده دارند. رنگهای طبیعت گرم میتوانند احساس شعف ایجاد کنند اما در رنگهای سرد این حس کمتر منتقل میشود بنابراین از رنگ های سرد میتوان در مراسم رسمیتر استفاده کرد.
بهتر است از رنگهای شاد در خانه استفاده شود. رنگهایی که متاثر از طبیعت باشند. البته تنوع بیش از اندازه در رنگ لباس باعث آشفتگی ذهن میشود. به همین دلیل برای لباسهایی که در خانه استفاده میشود رنگهای شاد و ساده توصیه میشود.
و نوع طراحی لباس باید به گونهای باشد که حالت یکنواختی به خود نگیرد. از نظر تمیزی هم که مشخص است هر چه لباس تمیزتر، مرتبتر و اتوکشیدهتر باشد بهتر است. متاسفانه افراد همیشه میخواهند در جامعه و برای دیگران آراسته و مرتب باشند.
اما در خانه که یکی از جاهای مهم زندگی خصوصی هر فرد است این توجه لازم به ظاهر دیده نمیشود و به ویژه این بیتوجهی در انتخاب رنگها به چشم میآید در حالی که لذت بردن اعضای خانواده از یکدیگر (پدر، مادر، فرزندان و همسران) میتواند بر بهداشت روانی همه اعضا تاثیر بگذارد و بیتوجهی به پوشش خانگی یک بدآموزی برای بچهها برای ساختن یک جامعه بزرگ به دنبال خواهد داشت.
رنگ لباس باتوجه به مکانهایی که از آن استفاده میشود، موقعیتها و جایگاه اجتماعی فرد میتواند متفاوت باشد چون لباس و رنگ آن به نوعی نماینده شخصیت فرد نیز است.
دکتر محمدرضا خدایی، روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی