والدین باید این نکته را در نظر داشته باشند که برخی از کودکان به خاطر مجازاتی که ممکن است بر اثر راستگویی بر آنها اعمال شود و ترس از این چنین مجازاتی، وادار به دروغگویی شوند.
در چنین شرایطی والدین باید روی رفتار خود توجه بیشتری داشته باشند و برای چند لحظه خودشان را جای فرزندشان قرار دهند که اگر موضوعی را راست بگویند به ضررشان تمام میشود و یا نه؟
بشیر قلی زداه سرچشمه: برای والدین بسیار سخت است که فرزندشان خواسته و یا ناخواسته برای پوشاندن کارهای خود اقدام به دروغگویی کنند. این امر گاها باعث عصبانیت والدین نسبت به این عمل زشت میشود. شاید برای شما نیز این اتفاق افتاده باشد که به فرزند خود گفته باشید که آیا مسواک زده است یا نه؟ اما کودکتان با قاطعیت میگوید بله مسواک زدهام، اما درست زمانی که شما از او میخواهید که از نزدیکتر بیاید تا شما به دندانهایش نگاه کنید، امتناع میکند.
چنین شرایطی باعث میشود که اکثر والدین در برابر دورغ گویی فرزند خود اقداماتی بکنند تا به هر صورتی به او بفهمانند که دورغ گفتن به نفع او نیست و این کار در آینده میتواند روی اعتبار و ارزش او تاثیر بسیار نامطلوبی بگذارد.
صداقت داشتن در روابط از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است؛ این صداقت بین فرزند و والدین میتواند یکی از اصلیترین مواردی باشد که باعث اعتماد بین افراد میشود؛ چرا که به افراد دروغگو نمیتوان اعتماد کرد. از عمدهترین رفتارهایی که باعث دروغ گفتن کودکان به والدین میشود، نداشتن اعتماد است.
والدین در بیشتر موارد نمیدانند که در مقابل رفتار زشت کودکان چه نوع برخوردی باید بکنند و معمولا رفتارهایی از آنها سر میزند که باعث رنجش کودکان از آنها شده و در دراز مدت این گونه رفتارها میتواند عدم اطمینانی بین والدین و فرزندان ایجاد کند که این عدم اطمینان خود زمینه ساز دروغ گفتنهای بیشتر در کودکان میشود.
پیروی از یک سری اصول برای برخورد با پدیده دروغ گفتن کودکان نیازمند یک برنامه جامع و کارشناسی شده است از این رو والدین وقتی متوجه دروغ گفتن فرزندشان میشوند، ابتدا باید به دنبال ریشه این گونه رفتارها بوده و سپس به دنبال درمان آن باشند. در ادامه این مطلب شما را با ۱۰ روش موثر برای دور نگه داشتن کودکان از دروغگویی آشنا میکنیم تا با پیاده سازی آن بر روی زندگی خود بتوانید کنترل بهتر و موثرتری بر روی کودک خود داشته باشید.
صحبت کردن درباره مزایای راست گویی
یکی از روشهای بسیار موثر برای اینکه والدین بتوانند فرزندانشان را از دروغ گفتن باز دارند؛ این است که با خواندن کتابهای داستانی که در مزمت افراد دروغگو نوشته شده، زشتی دروغ گفتن را به شکل داستانی برای کودک خود بازگو کنند و با این روش به او بفهمانند که دروغ گفتن میتواند از او یک آدم ترسو و بیارزش بسازد. البته والدین میتوانند مزایای راستگویی را نیز برایشان بازگو کنند تا کودکشان به این درک برسد که با دروغ گفتن نمیتواند زشتیهای خود را بپوشانند. جالب است بدانید که برخی فیلمها و حتی انیمیشنها نیز در این باره تهیه شدهاند که میتوانند روی کودکان بسیار تاثیر گذار باشند.
از ادامه دروغگویی کودک خود جلوگیری کنید
اگر والدین احساس کنند که فرزندشان در حال دروغ گفتن است؛ بهتر است جلوی ادامه حرفهایش را بگیرند تا وی به دروغ پردازی خود ادامه ندهد. از یاد نبرید کودکان وقتی اقدام به دروغ گویی میکنند، احساس میکنند که شما حرفهای دروغشان را باور میکنید، از این رو اجازه ندهید تا آنها با چنین فکر غلطی پیش بروند.
البته پس از قطع کردن حرف فرزند خود سعی کنید در کمال آرامش وی را از رفتار زشتش نه در جمع بلکه در گوشهای با خبر کنید و ترجیحا به او بفهمانید که با دروغ گفتن نمیتوان زشتیها و تنبلیها را پوشاند.
البته وقتی اعتماد بین شما و فرزندتان دوباره بر قرار شد، سعی کنید از او بپرسید تا واقعیت ماجرا را به صورت دقیق و صادقانه عنوان کند. البته به او اطمینان بدهید که اگر راستش را بگوید، مشکلی برایش پیش نمیآید تا وی با آرامش خاطر طعم شیرین راستگویی را بچشد.
مراقبت بیشتری روی کودکان مبتلا به ADHD داشته باشید
گاهی اوقات کودکان مبتلا به ADHD یا بیش فعالی رفتارهایی را بدون فکر کردن از خود بروز میدهند. دیده شده است که برخی از کودکان مبتلا به بیش فعالی در مورد حرفهایی که میزنند تمرکز نمیکنند. آنها به دلیل ناسازگاریهایی که از خود بروز میدهند، شاید مثل سایر افراد نتوانند رفتار کنند، اما نباید از یاد برد که در چنین شرایطی والدین باید با احتیاط بیشتری رفتار کنند و فرزند خود را دروغگو نپندارند.
از یاد نبرید حتی کودکان بیش فعال نیز نباید به دروغ گفتن عادت کنند. شما میتوانید با اعمال یکسری روشهای موثر البته با توجه به نظر پزشک فرزندتان، وی را از دروغ گفتن منع کنید. البته پروسه تاثیر گذاری در کودکان بیش فعال میتواند کمی زمان بر باشد، اما با تمرین و ممارست میتوان نتیجه خوبی حاصل کرد.
حس باورپذیری را در فرزندتان ایجاد کنید
اگر احساس میکنید که فرزندتان به دروغ گفتن عادت کرده است و روشهایی چون؛ خواندن کتاب داستان و یا نگاه کردن انیمیشنهای آموزنده تاثیری خاصی بر روی وی ندارند، به دنبال کم کردن امتیازات رفاهی وی باشید تا با این روش بتوانید او را تحریک کنید تا بفهمد که دروغ گفتن به ضررش تمام خواهد شد.
البته برخی از بچهها از اینکه مسئولیتی در خانه را بر عهدهشان بگذارید لذت میبرند. در چنین شرایطی سعی کنید به وی بفهمانید که اگر دروغ نگوید، در خانه از استقلال عمل بیشتری برخوردار خواهد بود. در واقع وقتی شما به کودک خود اعتماد نمیکنید، هیچ گونه کاری را نیز به وی نمیسپارید.
از این رو با توضیح دادن به فرزند خود بفهمانید که وی با دروغهایی که میگوید، اعتمادش را نزد والدین از دست داده است و اگر قصد دارد تا والدین به او اعتماد کند، حتما باید دروغ گفتن را ترک کند. شاید این روش راهی برای تحریک کردن آنها باشد.
در پارهای از مواقع امتیازاتی را برای فرزند خود در نظر بگیرید و به وی بگویید که اگر شخصی راستگو و صادق باشد به زودی چنین امتیازی را در اختیارش قرار خواهید داد. در غیر این صورت ممکن است امکانات رفاهیای که از قبل برایش فراهم کرده بودید را کاهش دهید و یا زمان استفاده از آنها را کم کنید.
به دنبال دلیل دروغگویی فرزند خود باشید
والدین باید این نکته را در نظر داشته باشند که برخی از کودکان به خاطر مجازاتی که ممکن است بر اثر راستگویی بر آنها اعمال شود و ترس از این چنین مجازاتی، وادار به دروغگویی شوند. در چنین شرایطی والدین باید روی رفتار خود توجه بیشتری داشته باشند و برای چند لحظه خودشان را جای فرزندشان قرار دهند که اگر موضوعی را راست بگویند به ضررشان تمام میشود و یا نه؟
معمولا کودکان با توجه به مشکلاتی که ممکن است راستگویی برایشان به وجود آورد دروغ میگوید. در واقع کودکان امنیت خود را در چنین خانواده هایی، در دروغ گفتن میبینند. پدر و مادرها باید دقت کنند که رفتار پرخاشگرانه آنها نه تنها میتواند فرزندشان را دروغگو بار بیاورد، بلکه زمینه ساز رو آوردن به انجام انواع کارهای پر خطر از طرف آنها را نیز فراهم میکند.
سعی کنید به کودک خود اطمینان دهید که پس از راست گفتن هیچگونه خطری جسمی و روحی وی را تهدید نخواهد کرد. البته این رفتار نشانه آن نیست که کودکتان دست به هر کاری بزند، اما والدین هیچ گونه برخورد قاطعی از خود نشان ندهند. همین که والدین به کودک خود اجازه ندهند که مثل سابق از وسایل بازی خود استفاده کند، خود یک نوع تنبیه بسیار موثر است. البته در اجرای مجازات نباید زیاده روی کرد؛ چرا که ممکن است، نتیجه معکوس دهد.
مقابله با دروغگویی کودکان، باید منجر به معذرت خواهی شود
این نکته که مقابله با دروغگویی کودکان باید منجر به توبه شود، شاید در نگاه اول خیلی سخت گیرانه باشد، اما شما باید نوع برخورد خود را به گونهای تنظیم کنید که مجازات شما منجر به اصلاح رفتاری فرزندتان شود. اگر فرزندتان پس از دروغ گفتن معذرت خواهی کرد، این امر نشانه آن است که فرزندتان در مسیر درستی قرار گرفته است، فقط زمان نیاز دارد تا کاملا اصلاح شود.
به هیچ عنوان انتظار نداشته باشید که فرزندتان در یک زمان کوتاه کاملا با شما صادق باشد، معمولا این امر زمان بر است. از یاد نبرید که نباید با رفتارهای پرخاشگرانه شرایط را برای دروغ گفتن کودکتان فراهم کنید. معمولا برخی از کودکان با دروغ گفتن سعی میکنند از خودشان در برابر رفتار والدینشان دفاع کنند.
استفاده از روشهای متنوع برای ترک دروغ کودکان
والدین نباید تنها از یک روش برای درمان دروغگویی فرزندشان بهره ببرند. هر کودکی با توجه به شرایط روحی و روانیای که دارد، از یک روش خاص تبعیت کند. نباید از یاد برد؛ این والدین هستند که باید تشخیص دهند، چه نوع روشی میتواند به فرزندشان کمک کند تا از دروغ گفتن فاصله بگیرند.
کودکان را در جمع ضایع نکنید
اگر والدین احساس کردند که فرزندشان در حال دروغ گفتن است؛ پس از این که با یک روش درست صحبتهایش را قطع کردند، سعی کنند درباره زشتی دروغی که گفته است با او حرف بزنند و به وی بفهمانند که دروغهایش پیش والدینش لو میرود.
از این رو دروغ گفتن نه تنها به کمکشان نمیآید، بلکه میتواند کار را برایشان سخت نیز بکند. البته انجام چنین نصیحتهایی دور از سایر اعضای خانواده میتواند تاثیرات بیشتری روی کودکان داشته باشد.
تشویق کردن روشی موثر برای ترک عادتهای بد
از یاد نبرید؛ کودکان شاید با معنای واقعی دروغ آشنایی نداشته باشند و این کار به نوعی برایشان عادت شده باشد. همان طور که میدانید ترک عادت برای همه به ویژه کودکان سخت خواهد بود. از این رو با دادن هدیه به کودکان آنها را تشویق کنید تا از این عادت زشت فاصله بگیرند.
استفاده از ضرب المثل برای دور کردن کودکان از دروغگویی
والدین میتوانند با استفاده از ضرب المثلهایی که در رابطه با دروغ و یا صداقت در بین مردم رواج دارد؛ کودکشان را به راستگویی تشویق کنند. البته تنها استفاده از این روش تاثیرگذار نیست، اما اگر معنای آن در ذهن کودک نقش ببند، تاثیرات بسیار زیادی خواهد داشت.
یک نکته بسیار مهم درباره تربیت کودکان برای دور شدن از رفتار زشت این است که به هیچ عنوان آنها را با کودکان دیگر مقایسه نکنید. مقایسه کردن میتواند حس نفرت را در کودکان رشد دهد و به هیچ عنوان نمیتواند یک روش درمانی مناسب برای ترک عادتهای بد کودکان از جمله دروغگویی باشد.