بنیانگذار موسسه پیشگیری از آزار جنسی کودکان و نوجوانان گفت: به نظر میرسد شکل و شمایل کودکآزاری در ایران در حال تغییر است.
شهین علیاییزند در همایش آسیبشناسی و بررسی راهکارهای پیشگیری از کودکآزاری که در تالار شهر مشهد برگزارشد، اظهار کرد: کودکآزاری در همه جای دنیا وجود دارد. بعد از قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و به ویژه کودکان است که بالاترین درآمد را نصیب تجار انسان میکند. تفاوت کودکآزاری در ایران و سایر مناطق دنیا در این است که در آن مناطق میتوانیم راحتتر در موردش صحبت کنیم، تعامل وسیعتر داشته باشیم و برای حل آن برنامه بدهیم.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه اولین موسسه پیشگیری از آزار جنسی کودکان و نوجوانان را از سال ۸۸ در تهران دایر کردهایم و با دشواری به ما مجوز دادند، خاطرنشان کرد: یکی از کارهایی که در موسسه ما انجام میشود این است که میتوانیم کودکآزاری جنسی را دهه به دهه مقایسه کنیم.
وی با بیان اینکه غیبت مادر به عنوان یکی از اصلیترین علل کودکآزاری به شدت مشاهده میشود به کودکآزاری جنسی توسط پدرخواندهها اشاره کرد و گفت: این مساله بیشتر شده است، طلاق افزایش یافته و ازدواج دوم و درنتیجه تعداد پدرخواندهها زیاد شده است. همچنین تعداد زیادی از کودکآزاری جنسی توسط دوستان مادر را مشاهده میکنیم که بچه را میسپارند به کسی که خودش هم حال خوشی ندارد.
علیاییزند افزود: شرایط ما روز به روز حادتر میشود. در جامعه ما به دلایل مختلف یک قبحشکنی فوقالعاده عظیم رخ داده است. قبحشکنی همچون ویروس است و اندامهای جامعه را در بر میگیرد. این روزها افرادی که قرار بوده الگوی رفتاری شوند قبحشکنی را در آنها به مراتب بیشتر دیدهایم. این موضوع به بدنه جامعه سرایت کرده و قبح شکنی درحال حاضر به امری معمول تبدیل شده است.
وی گفت: اتفاقهایی دارد در جامعه ما میافتد که باعث میشود شرایط روحی روانی مردم به قدری دشوار باشد که در یک بیقراری عمیقی قرار بگیرند. تبعات این بیقراری با خشونتهای اجتماعی عجین است که یکی ازآنها کودکآزاری و از جمله کودکآزاری جنسی است.
بنیانگذار اولین موسسه پیشگیری از آزار جنسی کودکان و نوجوانان در خاورمیانه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ازدواج مجدد را باید تشویق کنیم یا نه؟ گفت: ازدواج مجدد را تشویق کنیم اما قبل از آن اجازه دهیم مشاوره و روان درمانی از طرف بیمهها پوشش داه شود زیرا آنها بسیار گران هستند اما بسیار میتوانند موثر باشند و از ازدواجهای آسیبزا جلوگیری کنند.
علیاییزند با بیان اینکه از هر ۴ ایرانی یک نفر اختلال روانی دارد عنوان کرد: در چنین جامعهای چنین اتفاقهایی باید طبیعی باشد. بیشتر از فقر و… مساله تبعیض است که مردم را دچار فشار روانی کرده است. تبعیض به میزان قابل توجهی از آموزش و پرورش آغاز میشود. آموزش و پرورش ما مملو از تبعیض است .بچهها را از همان روز اول متفاوت میکند؛ بچه هایی که در کپر درس میخوانند و بچههایی که سیر هستند و در روز ۱۰ سیب را گاز میزنند و میاندازند، با این عقده و حقارت جامعه را به بچهها معرفی میکنیم بنابراین این بچهها در آینده نمیتوانند حالت عادی داشته باشند.
وی افزود: به نظر میرسد شکل و شمایل کودکآزاری در ایران دارد تغییر میکند. کودکآزاری بهویژه از نوع جنسی در ۱۰ سال گذشته روز به روز خشن تر شده است. درحال حاضر بچه ها را قطعه قطعه می کنند که علت آن در بسیاری موارد مواد مخدر صنعتی است.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: گرچه جامعه دارد هزارو یک مساله را به ما معرفی میکند اما ماهم یک چیزهایی را بلد نیستیم اگر ما هم بتوانیم به خودمان آرامش دهیم از طریق لذت بردن از سادگیهای زندگی می توانیم به مقدار زیادی جلوی بی قراریهایمان را بگیریم. ما اصلا لذت بردن از سادگیهای زندگی را بلد نیستیم؛ میشود از هوای خوب، ناز کردن یک گل و… لذت برد.
علیاییزند ادامه داد: بیش از هر چیزی کم حوصلگی در میان مردم مشاهده می شود این کمحوصلگی ما را نق نقو کرده و این موضوع باعث میشود حوصله برخورد با بچههایمان را نداشته باشیم. چرا بچههای ما بیشتر از بچههای سایر دنیا دارند از تبلت استفاده میکنند؟. اخیرا تبلتها و گوشی نقش پستونک را بازی میکند. برای خودمان یک جو حوصله بخریم.
وی با اشاره به اینکه آموزش و آگاهی کلید بسیاری از معضلات ماست گفت: بسیاری از کودکآزاریها در اثر عفلت بوده است.روشهایی وجود دارد که بتوانیم به بچهها آگاهی دهیم اما آنها را بدبین نکنیم. در کتاب «من همه را دوست دارم اما…» عنوان کردهام که همه مردم جامعه و دنیا دوستداشتنی هستند اما اینگونه باید از خود مراقبت کنیم.
بنیانگذار اولین موسسه پیشگیری از آزار جنسی کودکان و نوجوانان در خاورمیانه با بیان اینکه طبق تحقیقی ملی که در زمینه روسپیگیری انجام دادهام ۲۵ درصد زنان روسپی در دوران کودکی و در خانه خود مورد تجاوز قرار گرفتهاند، تصریح کرد: همچنین ما تستی را تدوین کردیم که بدون اینکه بچهها متوجه شوند می توانیم بفهیم آنها چقدر به لحاظ جنسی آسیبپذیر هستند. این تست توسط مربی یا مادر پر میشود.
وی ادامه داد: دولت و دولتها هزار و یک مسئله دارند اما ما خودمان هم خیلی مسئله داریم. یکی از ایرادات سازمانهای مردم نهاد ما این است که به شدت وابسته به دولت و دنبالهرو دولتیها هستند. باید دولت را کنار بگذاریم و خودمان وارد عمل شویم.