رعایت نظم و پیروی از قوانین و هنجارهایی که در خانه وجود دارد برای یک نوجوان ضروری است. هنجار ها و نظم هر خانوادهای هم با خانواده دیگر تفاوتهایی دارد. باید هم نیازهای بچهها را برآورده کرد و هم از کودکی به آنها آموخت هر خانهای هنجاری دارد و اگر براساس این هنجارها و نرمها حرکت کنید، این قوانین برای بچهها درونی میشود.
برخی عوامل باعث میشوند نوجوانها هنجار شکنی کنند مثلا نیازهای عاطفی آنها برآورده نمیشود، ساعتهای زیادی تنها هستند یا پدر و مادرها تمهیدات لازم برای گردش بچهها مدنظر ندارند در نتیجه نوجوان آهستهآهسته از خانه دور میشود و برای تفریحات و ارتباطات عاطفی خود فضاهای بیرون از خانه را به میزان زیاد انتخاب میکند اما بازهم نمیتوان ساعت مشخصی را در نظر گرفت؛ هر خانوادهای بنابر محل سکونتش و اطمینانی که به فرزندش دارد، میتواند هنجارهای متفاوتی را در نظر بگیرد.
زمانی هم که بحث دوستان به میان میآید، هنجارهای خانوادهها و درونیشدن آنها برای نوجوان اهمیت مییابد. هر خانوادهای باید برای فرزندش درونی کند که قوانین و هنجارهای هر خانه با خانه دیگر متفاوت است پس اگر جمعی از دوستان نوجوان کار خاصی را انجام دهند و نوجوان آنها هم بخواهد آن کار را انجام بدهد با این دلیل که همه نوجوانهای هم سن من این کار را انجام میدهند یا وسیلهای دارند یا به مکانی میروند، درست نیست.
اما اگر خانوادهها با صبر و حوصله نوجوانشان را متوجه خطرهایی کنند که ممکن است وی را تهدید کند، حتی رابطهشان خدشهدار هم نمیشود. والدین باید نمونههایی از این خطرات را به شکل عملی و با راهکار به نوجوانها نشان دهند و همراه آنها باشند و نظارت و کنترلی که خالی از عاطفه نباشد بر کارهایشان داشته باشند.
به این ترتیب اگر نوجوان خطایی مرتکب شد، خانواده میبیند و به آنها تذکر میدهد. از طرف دیگر، رابطه میان والدین با فرزندانشان باید آنچنان عمیق و قوی باشد که فرزندان مشکلهایشان را با خانواده مطرح کنند و دنبال راهکارهای آنها بگردند.
دکترغنچه راهب، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
